ترکیبات کودي حاوي تنظیم‌کننده هاي رشد گیاهی
ترکیبات کودي حاوي تنظیم‌کننده هاي رشد گیاهی
تنظیم کننده‌های رشد گیاهی
تنظیم کننده‌های رشد گیاهی، رشد و نمو گیاهان را کنترل می‌کنند. استفاده از هورمون‌هاي گیاهی در سطح وسیع از پایان جنگ جهانی دوم شروع شد. امروزه هورمون‌هاي گیاهی به صورت مصنوعی ساخته شده در سطح وسیعی در کشاورزي استفاده می‌شود. که از آن جمله می توان به علف کش‌هاي هورمونی مانند۲, ۴-D که نوعی علف کش شبه اکسینی می‌باشد و یا ریشه‌دار کردن قلمه‌هاي گیاهان زینتی و درختان اشاره نمود.
یکی از این هورمون‌هاي مهم گیاهی سیتوکینین است که براي اولین بار از دانه نارس ذرت استخراج شد و زآتین نام گرفت. هورمون سیتوکینین در گیاهان از اسید آمینه آدنین مشتق می‌گردد. این هورمون در تمامی بافت‌هاي گیاهی موجود می‌باشد ولی بیشترین مقدار آن در نوك ریشه ها، ساقه و دانه‌هاي نارس وجود دارد. و امروزه به صورت مصنوعی نیز سنتز می‌گردد. در دنیاي تحقیقات کشاورزي از هورمون سایتوکنین براي افزایش و حفظ کیفیت گل‌هاي زینتی استفاده نموده‌اند.
نتایج تحقیقات
نتایج تحقیقات نشان داد که سطوح مصرف سیتوکینین و کلسیم در رز شاخه بریده رقم آلونا باعث افزایش معنی‌داري در کاهش درصد پیري، افزایش میزان کلروفیل، پروتئین کل و فعالیت آنزیم‌هاي آنتی‌اکسیدان داشت. آنان پیشنهاد نمودند که مصرف توام سیتوکینین به میزان ۱۰ میکرومول و کلسیم به میزان ۳۰ میلی‌مول در این گیاه به واسطه افزایش میزان کلروفیل، فعالیت آنزیم‌هاي پراکسیداز و کاتالازو باعث کاهش درصد پیري گل‌ها می‌گردد.
هورمون سیتوکینین
هورمون سیتوکینین فقط توسط گیاهان عالی تولید نمی‌شود بلکه جلبک‌ها، سیانوباکتري‌ها و برخی از باکتري‌ها نیز قادر به تولید این هورمون می‌باشند که از آن جمله می‌توان به باکتري‌هاي اگرو باکتریوم تومی فاسینس، رودوکوکوس فاسینس و سودوموناس‌ساواستانو اشاره کرد. یکی از گونه‌هاي جلبک که قادر است هورمون سیتوکینین را در مقادیر بالا در اندام‌هاي خود تولید نماید گونۀ آسکوفیلیوم نودوسوم است. این جلبک که با نام انگلیسی سوید شناخته می‌گردد، داراي رنگ قهوه‌اي و یا سبز زیتونی بوده و ساقه‌ها و انشعابات دراز و نازکی دارد.
در دهه اخیر درخواست براي این نهاده‌هاي با پایه زیستی به واسطه تقاضا براي افزایش کیفیت و کمیت محصولات، روز به روز در دنیا در حال افزایش است. عصارۀ گونه‌هاي مختلف جلبک آسکوفیلوم مخصوصاً گونه نودوسوم در بیش از ۷۰ کشور جهان در سطح تجاري خرید و فروش می شود. در کانادا و اروپا مدت زمان زیادی است که عصاره جلبک دریایی به عنوان اصلاح کننده‌هاي خاك و یا به صورت محلول پاشی براي افزایش رشد و افزایش عملکرد گیاه زراعی به واسطۀ تولید گیاه زراعی استفاده می شود.
عصاره جلبک
استفاده از عصاره این جلبک سال‌هاست که اثبات شده است. استفاده از عصاره این جلبک باعث افزایش حجم ریشه و اندام هوایی گردیده و به واسطه همین باعث افزایش عملکرد در گیاه می‌گردد. همچنین گزارش‌هایی در مورد افزایش مقاومت به آفات و بیماري و تنش‌هاي محیطی در گیاه زراعی به واسطه استفاده از عصاره این جلبک ارائه شده است. این جلبک به واسطه دارا بودن مقادیر بالاي هورمون‌هاي گیاهی و اسید‌هاي آمینه موارد استفاده بسیار زیادي درکشاورزي یافته است.
تحقیقات نشان داده است که استفاده از عصاره این جلبک، باعث افزایش کلروفیل در برگ‌هاي گیاه شده و سطح آنزیم آمیلاز را در اندام گیاهی بالا می برد که باعث شکسته شدن قند‌هاي غیر قابل استفاده در گیاه گردیده است. به واسطه وجود چنین قابلیت‌هایی، عصاره این جلبک در قالب ترکیبات کودي، فرآوري شده و روانه بازار گردیده است. وجود سیتوکینین در جلبک آسکوفیلیوم نودوسوم باعث شده است که از آن به طور مستقیم در تحقیقات کشاورزي نیز استفاده شود.
تحریک جوانه‌زنی بذور
در تحقیقی استفاده از عصاره این جلبک (به فرم تجاري آلیگت سوپر) باعث تحریک جوانه‌زنی بذور گونه اي گل جالیز (Orobanche ramosa) گردید به طوري که با افزایش غلظت درصد جوانه‌زنی بذور افزایش یافت ولی در غلظت‌هاي بسیار بالا حالت ممانعت کنندگی ایجاد نمود.
نتایج تحقیق دانشمندان نشان داد که استفاده از عصاره جلبک آسکوفیلوم نودوسوم به فرم تجاري میکس کرپ تریپل به صورت محلول پاشی در محیط هیدروپونیک در گیاه زراعی جو باعث ۵۶ تا ۶۳ درصد افزایش رشد نسبت به شاهد شد که علت این افزایش رشد به دلیل وجود هورمون سیتوکینین عنوان گردید. همچنین نتایج دیگر تحقیقات محققین نشان داد که بذور گیاه زراعی جو که با عصاره آسکوفیلوم نودوسوم آغشته شده بودند، نسبت به بذور آغشته شده با جیبرلین و بذور شاهد جوانه‌زنی و طول ریشه‌چه و ساقه‌چه بیشتري داشته‌اند.
کودهای زیست محیطی
کودهای زیست محیطی همراه نانو کودها در راه افزایش کمیت و کیفیت تولید، مشکل‌گشا و قابل توجه بسیار می‌باشند. لذا وجود برخی از ترکیبات محرك رشد در برخی از جلبک‌ها باعث شده است تا از عصارۀ این گیاهان براي افزایش میزان رشد و بازدهی گیاهان زراعی و باغی استفاده شود. از گذشته، جلبک آسکوفیلوم نودوسوم به منظور بهبود دهنده شرایط خاکی در خاک‌ها و رشد گیاهان در کشاورزی مورد استفاده قرار گرفته است. گزارش شده است که این جلبک سبب تحریک رشد شاخصاره و گاهی باعث جوانه‌زنی (به کمک جیبرلین) می‌شود.
نتایج تحقیقات بسیار نشان داده است که استفاده از این مواد به واسطه وجود تنظیم کننده‌هاي رشد و عناصر غذایی باعث افزایش میزان کلروفیل، پروتئین کل و فعالیت آنزیم‌هاي آنتی‌اکسیدان، کاهش درصد پیري به واسطه افزایش فعالیت آنزیم اکسیداز و کاتالاز و افزایش حجم ریشه و اندام هوایی، افزایش مقاومت به یخبندان، افزایش جذب عناصر غذایی، افزایش مقاومت به بیماري‌ها، کاهش هجوم آفات، افزایش عملکرد و کیفیت محصول و طول مدت انبارداري بوده است. اطلاعات کمی در مورد تلقیح این جلبک پس از سازگاری در محیط کشت درون شیشه ای وجود دارد.
استفاده از این کود زیستی، باعث افزایش شاخص‌های رشد در گرازیلاریا و اولوا در محیط کشت طبیعی شده است. اسپری عصاره آسکوفیلوم نودوسوم باعث کاهش بیماری‌های برگی در هویج شده است. با توجه به اینکه این ترکیبات از گیاهان بدست آمده و داراي منشا طبیعی می باشد می‌توان از آن در راستاي کشاورزي پایدار بهره برد. استپنسون معتقد است که از این جلبک می‌توان به عنوان یک کود زیستی تلقیح کننده با پتانسیل های بالا (مثل سایر کودهای زیستی ارگانیک) که یک منبع مناسب در کشاورزی و باغبانی هستند، استفاده کرد.
