نقش آیرین شیوایی در توسعه تلسکوپ جیمز وب
آیرین شیوایی محقق مقطع فوق دکترا دانشگاه آریزونا و عضو تیم علمی جیمز وب از دانشمندان ایرانی به شمار می رود که در توسعه تلسکوپ فضایی جیمز وب که حاصل تلاش مشترک ناسا، آژانس فضایی اروپا و آژانس فضایی کانادا است، نقش به سزایی داشته است. در سایت آیرین شیوایی (ireneshivaei.weebly.com) وی درباره نقش خود در تیم علمی این تلسکوپ گفته است: در رصدخانه استیوارد دانشگاه آریزونا، من عضوی از تیم علمی رصد زمان تضمین شده (GTO) ابزار فروسرخ میانی(MIRI) و دوربین مادون قرمز نزدیک(NIRCam) هستم.
آیرین شیوایی – یک محقق ایرانی در تیم علمی تلسکوپ جیمز وب
وب به چهار ابزار علمی برای کمک به مشاهدات خود مجهز شده است. اینها شامل دوربین مادون قرمز نزدیک(NIRCam)، طیف‌نگار مادون قرمز نزدیک(NIRSpec)، ابزار مادون قرمز میانی(MIRI) و حسگر هدایت دقیق/تصویرگر مادون قرمز نزدیک و طیف‌نگار بدون شکاف(FGS-NIRISS) هستند.
ناسا با همکاری آژانس فضایی اروپا و آژانس فضایی کانادا، دهه‌هاست در حال کار بر روی این تلسکوپ است و بیش از ۱۰ میلیارد دلار برای ساخت جیمز وب برآورد شده است.
هدف اصلی تلسکوپ جیمز وب
هدف اصلی تلسکوپ جیمز وب، بررسی چگونگی شکل‌گیری و تکامل کهکشان‌ها پس از مه‌بانگ است و در پی آن است که با نگاهی به اعماق کیهان تصاویری از اولین کهکشان‌هایی که تاکنون شکل گرفته‌اند، ثبت کند. دوربین‌های فروسرخ این تلسکوپ چنان قدرتمند و دقیق هستند که می‌توانند حضور یک خر زنبور را از فاصله ۲۴۰ هزار مایلی(فاصله بین زمین و ماه) تشخیص دهند. جیمز وب همچنین به اخترشناسان کمک خواهد کرد تا اسرار جهان را درک کنند.
برتری جیمز وب نسبت به هابل
جیمز وب ۱۰۰ برابر قدرتمندتر از هابل است. همچنین وب از نور فروسرخ استفاده می‌کند و دارای طول موج‌هایی است که می‌تواند از میان ابرهای غباری نیز که ممکن است از دید هابلِ متکی به نور مرئی جا مانده باشد، گذر کند. وب باید عمیق‌تر از پیش کیهان را رصد کند و کهکشان‌هایی را که پس از مه‌بانگ شکل گرفتند، شناسایی کند. شناسایی این کهکشان‌ها به دلیل دور دست بودن و نور کم برای هابل چندان امکان‌پذیر نیست.
مدار تلسکوپ جیمزوب
جیمزوب به جای چرخش به دور زمین به دور خورشید و‌به‌موازات زمین، در فاصله نزدیک به یک میلیون مایلی ما به نام نقطه لاگرانژ ۲ (L2) به دور خورشید خواهد چرخید.در نقاط لاگرانژی نیروهای گرانشی اجسام با یک دیگر به تعادل می‌رسند.در این نقطه لاگرانژی تلسکوپ وب یک مدار هاله خواهد داشت و کشش گرانشی از زمین و خورشید باعث می شود که تلسکوپ به دور نقطه لاگرانژ بچرخد. از این نقطه، جیمز وب همیشه از درون منظومه شمسی دور می شود و دربرابر هر گونه منبع گرمایی که می تواند بر توانایی آن در جمع آوری نور مادون قرمز تأثیر بگذارد محافظت می شود.
