اتحادیه عرب
اتحادیه عرب مشهورترین سازمان بین المللی است که درسراسر خاورمیانه گسترده شد. اتحادیه عرب تمامی کشورهای عرب را شامل میشود.
اگرچه اتحادیه عرب درابتدای امرتوانست به اهداف خود دست یابد وزمینه ساز استقلال بسیاری ازکشورهای عرب شود ولیکن اتحادیه عرب درهربرهه ای اززمان به گونه ای نتوانسته است عملکرد هماهنگی داشته است.
علل تاسیس اتحادیه
دوعامل اصلی درتولد عرب تاثیرگذاربودند:
– ملی گرایی عربی
– حمایت بریتانیا
هدف اتحادیه
هدف ازایجاد اتحادیه درمنشور آن این گونه بیان شده است :
- تحکیم روابط بین دولتهای عضو ،
- هماهنگ کردن برنامه های سیاسی به طریقی که همکاری واقعی بین آنها را ممکن سازد
- حفظاستقلال وحاکمیت آنها،
- توجه عمومی به مسایل ومنافع جهان عرب.
انگیزه اصلی اتحادیه
مهمترین انگیزه ای که باعث شد تاکشورهای عربی روند همگرایی را در پیش بگیرند؛عامل سیاسی بود. این اتحادیه سعی داشت تا با جذب دولتهای عربی که پس ازجنگ جهانی دوم ،یکی پس ازدیگری مستقل شدند،به پشتیبانی ازآنها برخیزد.
انگیزه دیگر،افزایش همبستگی بین دولتهای عربی که پس ازجنگ جهانی عرب؛همکاری های سیاسی،اقتصادی،فرهنگی،اجتماعی،بهداشتی،پلیسی وقضایی بین آنها ونی یافتن زمینه پیشرفت جامعه بود.
شاخص های کاهش همگرایی در اتحادیه
ازجمله شاخص های کاهش همگرایی میان کشورهای عضو اتحادیه عرب عبارتند از:
- عکس العمل های متفاوت اعضا نسبت به مساله فلسطین
- ناتوانی اتحادیه درحل مشکلات کشورهای عضو
- همراهی کشورهای عضو اتحادیه عرب با کشورهای غربی درحمله به عراق
- ترس ازدست دادن حاکمیت مانع اصلی برای همگرایی است.
نخبگان حاکم دردنیای عرب ،به منظور حفظ خود نفوذ دردولتهایشان ،کمتر ازپروژه ی همگرایی حمایت میکنند .
ضرورت همگرایی سیاسی و اقتصادی اتحادیه
همگرایی سیاسی وهمگرایی اقتصادی ، رهبران سیاسی باید تمایل خود را به ایجاد نهادهای ضروری برای تقویت وحمایت ازهمگرایی نشان دهند .
همچنین ضروری است که آنها قبول کنند که دریک یا تعدادی ازکشورها نقش رهبری منطقه ای را ایفا کنند.رهبری منطقهای می تواند سیاستها وقواعد بازی را هماهنگ کند.
مرور کلی بر موانع همگرایی در خاورمیانه
ازجمله موانع ذهنی وروانی همگرایی درخاورمیانه می توانیم به موارد زیراشاره کنیم:
- تفکرات انتزاعی وچالشهای گفتمانی
- بی توجهی به مقدمات مفهومی
- بی اعتنایی به شکل گیری هویت جمعی
- حاکمیت مشتقات ذهنی منفی برروابط منطقه ای