فنون تعیین نیازهای آموزشی
از جمله روش ها و فنون تعیین نیازهای آموزشی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
تحلیل سازمان:
یکی از روشهای مورد استفاده جهت نیازسنجی آموزشی سازمان است. تحلیل به مطالعه دقیق، بازبینی و وارسی دقیق موضوع و جمعآوری نتایج و آگاهی و تفسیر میپردازد. تحلیل سازمان را میتوان با تکنیکهای مختلف انجام داد. خصوصا روشSWOT ، که یکی از جالبترین، کاملترین و مفیدترین روش در خصوص نیازهای آموزشی است. این روش، به بررسی و شناسایی نقاط قوت، ضعف، فرصتها و بهبود در سازمان میپردازد.
تحلیل وظیفه:
یکی از روش ها و فنون تعیین نیازهای آموزشی تحلیل وظیفه است. این روش شباهت زیادی به تجزیه و تحلیل شغل دارد و در حقیقت جزئی از آن است. تحلیل وظیفه شکل کوچکتری از تحلیل شغل است که مطالعات، مراحل و فنون خود را درحوزه وظیفه محدود میکند. و یکی از فنون مشهور نیازسنجی است که با توجه به مقتضیات زمان کاربرد دارد.
ارزیابی عملکرد:
نوعی قضاوت درباره شخص و گزارش آن با مقاصد مختلف است. که تشخیص نیازهای آموزشی یکی از این اهداف است. در حقیقت فرآیند ارزیابی عملکرد، با مقایسه عملکرد شغلی جاری با معیارها و اهداف عملکردی معین به اندازهگیری شکاف و تعیین نیازها کمک میکند. روش بازخورد۳۶۰ درجه نوعی ارزیابی عملکرد است. که در آن فرد از دیدگاه زیرمجموعه، همکاران، مسئولان مافوق و مشتریان ارزیابی میکنند. و سپس نتایج حاصل را در تعیین نیازهای آموزشی بهکار میبرند.
طوفان مغزی:
یک فن گروهی ویژه است که به دو اصل اعتقاد دارد. اول اینکه بررسی طولانی و تاکید بر یک دیدگاه سبب میشود که از عقاید و دیدگاههای بهتر محروم شویم و دوم اینکه کمیت موجب کیفیت میشود، بنابراین فن طوفان مغزی به دنبال غلبه بر نادیده گرفتن ایدههای جدید است.
فنون پیمایشی:
مطالعات پیمایشی جهت گردآوری دادههای اولیه موجود بهکار میروند و انواع مختلف دارند. این مطالعات غالبا با مشخص کردن وضع موجود به اندازه کافی و مناسب، به مقایسه با هنجارها و معیارهای از پیش تعیینشده جهت نیازسنجی میپردازند.
خودسنجی:
از فنون آسان و رایج در حیطه نیازسنجی آموزشی است. این فن، سنجشی برای شناسایی نیازهای آموزشی احساس شده و مورد تقاضا میباشد.