اهمیت تولید تجاری گیاهان زینتی و روش های تولید گیاهان زینتی
اهمیت تولید تجاری گیاهان زینتی و روش های تولید گیاهان زینتی
تولید تجاری گیاهان زینتی، یک کشت و کار جهانی است. ارزش اقتصادی آنها در دو دهه گذشته، به طور معنی داری افزایش یافته است و پتانسیل زیادی برای پرورش مداوم آن در آینده، هم در بازارهای داخلی و هم بازارهای بینالمللی وجود دارد. گیاهان گلدانی آپارتمانی بزرگ از قبیل بگونیا، فیکوس، آنتوریوم، داودی، بنفشه آفریقایی و اسپاتیفیلوم در کشورهای توسعه یافته تولید میشوند. کشور هلند در صادرات گیاهان زینتی شامل گیاهان گلدانی، مثل بگونیا، فیکوس، سیکلامن، فیلودندرون، بنفشه آفریقایی، اسپاتیفیلوم و آزالیا، سرآمد میباشد.
بستر کشت
بسترهای کشت ممکن است از مواد مختلفی با هدف مشخصات فیزیکی و تغذیهای بهینه تهیه شوند ولی مواد آلی مناسب جهت بستر گران بوده و تهیه آنها مشکل است، با این حال نیاز مبرم وجود دارد که مواد جایگزین پیت، که از آن بهعنوان یک ماده آلی عمومی استفاده میشود، انتخاب شوند به صورتیکه بتوان بهطور موفقیتآمیزی از آنها استفاده کرد.
انتخاب بستر کشت
انتخاب بستر کشت، یک فاکتور مهم و تأثیرگذار روی کیفیت نهال بذری است. رشد و نمو مطلوب گیاهان و قابلیت دسترسی مداوم از نظر اقتصادی، نخستین معیار برای یک بستر کشت تجارتی میباشد. بستر کشت تجارتی علاوه بر نگهداری آب با زهکشی خوب و ایجاد مکانی مناسب برای استقرار ریشهها، باید عاری از مواد سمی، آفات و بیماریها باشد. ضروریات پایهای برای بستر کشت گیاه، ثبات و پایداری شیمیایی در حد عالی، سبک وزن بودن، ارزان بودن، عاری بودن از آفات و بیماری، فراوانی منابع مواد تشکیل دهنده بستر کشت میباشد.
از طرفی بستر کشت باید نفوذپذیر بوده و استحکام و قدرت کافی داشته تا گیاه را محکم نگهداشته و همچنین توانایی بستر کشت برای حفظ آب و انتقال گازها احتمالاً برای حفظ کیفیت گیاه مهم بهنظر میرسد. از آنجا که امكان بازتوليدي خاک پیت در مكانهاي بهرهبرداري شده به دلیل فرآيند پيچيده و شرايط ويژه تشكيل آن حتي در پروسه زماني طولاني مدت، دور از تصور ميباشد.
این عوامل موجب شده تا محققین دنیا به فکر بسترهایی باکیفیت مناسب و قیمت پایین باشند، از این رو استفاده از مواد با کیفیت بالا و قیمت ارزانتر به جای پیت مورد توجه قرار گرفته است.
پرورش گیاهان در بسترهای کشت بدون خاک
پرورش گیاهان در بسترهای کشت بدون خاک، به دلیل مزایای متعدد نظیر کنترل تغذیه گیاه، کاهش بروز بیماری ها و آفات و افزایش کمیت و کیفیت محصول نسبت به کشت خاکی در حال گسترش است. خصوصیات مواد مختلف مورد استفاده به عنوان بستر کشت، به طور مستقیم و غیر مستقیم بر رشد گیاه و تولید محصول اثر دارد. اخیراً انواع بستر کشت بدون خاکی که به طور معمول مورد استفاده قرار میگیرند شامل بقایای چوب، پوست درختان، پوست برنج، شن، پرلیت، ورمیکولیت، پیت ماس و راک وول میباشد.
از طرفی با افزایش آگاهی از خطرات زیست محیطی ضایعات به علاوه نیازی که به دفن بهداشتی یا بازیافت آنها وجود دارد و همچنین به منظور کاهش مصرف منابع تجدیدناپذیر مثل پیت، استفاده بیشتر از بیوسالیدهای کمپوست شده در کشاورزی به همراه بسترهای کشت مفید و استفاده صحیح و متناسب از کودهای شیمیایی توصیه شده است.
ضایعات ارگانیک همانند ضایغات شهری، لجن فاضلاب، کود حیوانی و دامی، کاغذ، ضایعات هرس و بستر قارچ و هر ضایعه سبز دیگری پس از کمپوست شدن میتواند جایگزین پیت در بستر کشت شود نتیجه خوبی دربرداشته باشد. پیله بادام زمینی با داشتن ساختمان فیبری در گذشته به منظور اصلاح و اصولاً به صورت مخلوط با خاکهای معدنی در بستر گلدانی برخی از گیاهان گلدار در گلدان به کار برده میشد و باعث افزایش خلل و فرج میشود. ساختمان الیافی پیله بادام زمینی به نسبت دارای عمر کوتاه در مخلوط گلدانی بوده و در حضور کود و آب سریع تجزیه میشود.
تولید تجاری گیاهان زینتی
تولید تجاری گیاهان زینتی، یک کشت و کار جهانی است. ارزش اقتصادی آنها در دو دهه گذشته، به طور معنی داری افزایش یافته است و استعداد زیادی برای پرورش مداوم آن در آینده هم در بازارهای داخلی و هم بازارهای بین المللی وجود دارد. به دلیل عدم وجود بستر کشت مناسب و استاندارد برای صادرات گیاهان زینتی، تحقیق و بررسی جهت پر کردن این خلأ در تولید تجاری گیاهان زینتی همچنان در حال بررسی است. اکثر گیاهان گرمسیری برگ زینتی برای استفاده داخل آپارتمان، در بستر کشت با پایه پیت، معمولاً در پیت اسفاگنوم کاشته میشوند.