تحریم‌های بین‌المللی هوشمند
تحریم‌های بین‌المللی هوشمند به عنوان رویکردی جدید در فرآیندهای مطالعاتی دستگاه‌ها و الگوهای دیپلماسی در سطح بین المللی از سال ۱۹۹۸ مورد توجه طراحان قرار گرفت. طراحان تحریم، جهت دستیابی به موثرترین نتیجه، ایجاد اجماع جهانی و همکاری های بین المللی با تابعان بین الملل را از طریق مدیریت و تقسیم عادلانه هزینه و منافع میان کشورها، مبنای کارخویش قرار دادند.
تحریم های هوشمند به تحریم هایی گفته می شوند که می توانند فعالیت های اقتصادی معینی را هدف قرار دهند و دامنه خسارات تحریم را به گروههای اجتماعی معینی محدود سازند که به عنوان مثال می توان به تحریم های مالی، منع فروش و انتقال تجهیزات نظامی و ممنوعیت های مسافرتی اشاره کرد.
اعمال تحریم‌های بین‌المللی هوشمند
در ارتباط با اعمال تحریم های بین المللی هوشمند، عواملی همچون میزان اعتبار کشور، نیازمندی کشور هدف به کالاهای خاص تجارت و معاملات بین المللی، میزان تاثیرپذیری کشور هدف از ایجاد چالش ها وتهدیدات ناشی از تحریم، جایگاه اقتصادی وسیاسی کشورهای صادرکننده تحریم در کشور هدف و میزان توافقات و اجماع منطقه ای وبین المللی برای اعمال و همکاری در جهت اجرای تحریم‌های بین‌المللی هوشمند، معیارهای تعیین کننده بوده است.
تحریم‌های هوشمند علیه آن دسته از افراد، گروه‌ها یا مقامات عالی رتبه اعمال می شوند که مسئول تخلف از قواعد بین‌المللی هستند.. این تحریم ها به گونه ای طراحی می‌شوند که هزینه و بهای عدم تمکین از مقررات بین المللی را برای دولت هدف ، افزایش داده و در عین حال از فشار و رنجی که اغلب از اعمال تحریم های جامع بر اقشار آسیب پذیر تحمیل می شود، حذر می‌کنند.
فرآیند تحریم هوشمند
تحریم هوشمند متشکل از سه فرآیند اینترلاکن، بن-برلین واستکهلم است که با ابتکار کشور سوئیس و پیشنهاد دبیر کل اسبق سازمان ملل متحد ( کوفی عنان) در ارتباط با اجرای تحریم های هدفمند آغاز شده است .تحریم های بین المللی هوشمند که شکل نوینی از تحریم های اقتصادی است، هدف های خاصی را به جای کلیت یک کشور نشانه می رود.
این نوع تحریم، محدودیت و ممنوعیت های مقرر شده در ارتباط با کالاهای راهبردی را در کشور هدف ایجاد می کند.در خصوص ایران، تحریم های هوشمند در حوزه های تجاری و مالی، عمدتاً در حوزه تجارت میان ایران و جامعه بین الملل بر صنایع بانکداری، انرژی، حمل و نقل، سرمایه گذاری خارجی، بیمه و بازرسی صورت پذیرفته است.
