توجه به عزت نفس در کودکان
یکی از دلایل توجه به عزت نفس در کودکان که منجر به عزت نفس می شود ،
این تصور است که ممکن است ضعف بعضی از کودکان در مدرسه ناشی از کمی عزت نفس آنان باشد .
چندین برنامه تربیتی برای بالا بردن عزت نفس کودک به این امید طرح ریزی شده است
که بتواند عملکرد او را در مدرسه نیز پیش ببرد .
عزت نفس ، اطمینان به خود و ارزش قایل شدن برای خود را به همراه می آورد .
مردم منطبق با خودانگاره خود و توقعات خودشان و دیگران رفتار می کنند .
تصور شخص از خودش ، تعیین کننده سرنوشت او خواهد بود .
انتقاد کردن از کودک نه فقط از انگیزه حرمت می کاهد ،
بلکه همچنین تاثیری منفی بر عزت نفس دارد که بر سطح توقع از خود تاثیر می گذارد .
انتقاد مثبت ،
توجه و حمایت از کودک در ایجاد خود انگاره ،
دستیابی به یک حس مطلوب انتظار از خود و انگیخته باقی ماندن کمک می کند .
هنگام تمجید از فرزندتان با استفاده از تعاریف متنوع می توانید
بر او تاثیر گذاشته و اعتبار بیشتری به او ببخشید .
نه فقط این تعاریف ، خود انگاره فرزندتان را بهتر می کند ،
بلکه با استفاده بیشتر از آنها به نحو مثبت تری شاهد رشد کیفیات عملکردهای خوب در او خواهید بود
کمک به رشد یک خود انگاره مثبت به دور از محدودیت های تصور قالبی ، گام مهمی در جهت صحیح می باشد .
کودکی با خود انگاری خوب ، انضباط شخصی بیشتری دارد
و برای یادگیری و ارتقای سطح مهارت هایشان بهتر انگیخته شده است .
برای ارتقای خود انگاری فرزندتان اعتقاد داشته باشید که او مهم ترین کودک دنیا است
سپس او را وادار به قبول این مطلب نمایید
عزت نفس بر موفقیت های مدرسه ای موثر است ،
بچه هایی که احساس خوبی درباره توانایی های خود دارند ،
به احتمال قوی در مدرسه بهتر از بچه هایی عمل می کنند که اغلب فکر می کنند نمی توانند کارها را به درستی انجام دهند .
موفقیت های مدرسه نیز متقابلا در عزت نفس بچه ها اثر می گذارند .
چگونگی موفقیت های مدرسه ای دانش آموزان بر احساس آنها در مورد خود موثر خواهد بود .
بچه هایی که عملکرد آنها در سطح پایین است ، این سطح عملکرد را به سایر فعالیت های خود نیز تعمیم می دهند .
عزت نفس در نحوه ارتباط بچه ها با دیگران موثر است .
بچه هایی که در مورد خود احساس خوبی دارند.
تمایل دارند که رابطه ای مثبت با دیگر افراد داشته باشند .
عزت نفس در خلاقیت موثر است بچه هایی با عزت نفس پایین کمتر از بچه هایی که دارای عزت نفس مناسب هستند ،
برای انجام کارهای خلاقانه ریسک می کنند ، والدین در عزت نفس کودکان خود موثرند .
تحقیقات نشان می دهد که بچه های دارای عزت نفس بالا به داشتن والدینی گرایش دارند
که به بچه های خود محبت می کنند و احساس مقبولیت به آنان می دهند .
در حالی که بچه های باعزت نفس پایین به داشتن والدین نقاد و دقیق تمایل دارند .
بچه های دارای عزت نفس پایین نسبت به بچه هایی که عزت نفس بالایی دارند ،
گرایش خیلی بیشتری به کشمکش و ستیز با والدین نشان می دهند.
موارد زیر کارهایی است که والدین می توانند با انجام آنها به افزایش عزت نفس منا سب فرزندان خود کمک نمایند .
۱- فرزندان خود را تحسین و تشویق کنند .
۲- محبت و عشق زیادی به فرزندان خود نشان دهید .
۳- با بچه های خود با احترام رفتار کنید .
۴- به رفتارها و نگرش های خود اهمیت دهید .
۵- به بچه ها مسئولیت بدهید .
۶- بچه ها را آزاد بگذارید تا بعضی مواقع خطر کنند .
۷- به توانایی ها و علایق فرزندان خود اهمیت بدهید .
۸- به سخنان کودکان گوش دهید و به آنها پاسخ دهید .
۹- به قول هایی که به کودکان داده اید ، عمل کنید
برای بهبود عزت نفس دانش آموزان باید کار را از کارکنان مدرسه آغاز کنیم .
کودکان قبل از هر چیز ، از طریق الگوگیری و تقلید ،عزت نفس پیدا می کنند .
اگر خود معلمان عزت نفس کمی داشته باشند ، احتمال دارد آن را به شاگردان خود منتقل کنند
در عین حال معلمین هر روز می توانند کارهایی انجام دهند که عزت نفس دانش آموزان افزایش یابد
و در پی آن چشم انداز موفقیت آنان گسترش یابد .
بدین منظور ، الگویی را مطرح می سازیم که با استفاده از آن دانش آموزان را به سویی می رانیم
که در زندگی خود برنده و موفق باشند
۱- این نگرش را ایجاد کنید که هر شخص مسئول نتایج و عواقب کار خود است .
۲- بر نقاط مثبت تاکید کنید .
۳- بیاموزید که گفتارهای خود را کنترل کنید .
۴- در کلاس گروههای حمایت درست کنید .
۵- نقاط قوت و منابع خود را شناسایی کنید .
۶- اهداف و آرمان های خود را مشخص کنید .
۷- به باز خوردها پاسخ بدهید و استقامت داشته باشید
اهمیت عزت نفس
عزت نفس بالا یکی از پشتوانه های محکمی است که می تواند کودک را در مقابل چالش های دنیای خارج استوار سازد .
به نظر می رسد کودکانی که احساس بهتری نسبت به خودشان دارند ،
راحت تر می توانند از پس مشکلات بربیایند و در برابر فشارهای منفی خیلی راحت تر از سایرین مقاومت می کنند
آنها بیشتر لبخند می زنند و از زندگی لذت بیشتری می برند .
این نوع کودکان واقع گرا هستند و عموما خوش بین می باشند .
اهمیت مناعت طبع و عزت نفس در وجود هر شخص به هر نحوی که خودش فکر و تصور می کند
در کارها ، وظایف روزانه ، در عشق ، در امور جنسی ، در نقش پدر و مادر به طور قطع و یقین جلوه گر می شود .
پاسخ به حوادثی که برایمان رخ می دهد نشانگر آن هست که به چه نحو درباره خویشتن فکر و قضاوت می کنیم .
واکنش در برابر حوادث زندگی دیدگاه ما را در برابر آنها نشان می دهد ،
لذا می بینیم که داشتن عزت نفس و مناعت طبع نه تنها کلید موفقیت و فقدان آن سبب شکست است
بلکه موجب می شود تا خود و دیگران را بهتر بشناسیم .
صرف نظر از مسائلی که در اصل از لحاظ زیست شناسی در شخص تجلی یافته است ،
نمی توان تصور کرد که مانعی از نظر مشکلات روانی در انسان وجود داشته باشد .
اضطراب ، افسردگی ، وحشت از انس و عطوفت ، وحشت از عدم موفقیت در کارها ،
اعتیاد به الکل یا مواد مخدر ، مردود شدن در امتحانات ، شکست در ازدواج یا آزار و ایذاء فرزندان ،
انحرافات جنسی یا احساس ناشی از عدم رشد و بلوغ ، خودکشی و بزهکاری هیچکدام از اینها
مربوط به فقدان عزت نفس در شخص نبوده و قابل طرح و استناد نمی باشند .
عزت نفس مرکب از دو چیز ، یکی احساس شایستگی و قابلیت و دیگری ارزش شخصی می باشد.
به عبارت دیگر مناعت طبع و عزت نفس همان میزان اعتماد به نفس و بازگشت به خویشتن است .
۲-۱۴ علائم عزت نفس سالم و ناسالم
میزان اعتماد به نفس کودک در طی دورانهای مختلف زندگی با نوعی نوسان روبرو می شود .
تجربیات کودک زیاد می شود و درک او نسبت به مسائل مختلف تغییر پیدا می کند ،
به همین دلیل عزت نفس او به طور متناوب در حال تغییر است .
این امر می تواند به والدین کمک کند تا نشانه های عزت نفس سالم و ناسالم را درک کنند .
کودکی که با عزت نفس پایین روبرو است ،
هیچ گونه تمایلی به انجام کارهای جدید ندارد در این شرایط کودک ممکن است
دائما در مورد توانایی های خود نگرش منفی داشته باشد
و چیزهایی از این قبیل بگوید :
” من نادان هستم ” یا ” هیچ وقت یاد نمی گیرم که چگونه باید کارها را به درستی انجام دهد ” یا ” آخرش چه می شود ؟
به هر حال که هیچ کس به من اهمیت نمی دهد .”
تاب و توان کودک در برابر مشکلات کم می شود به راحتی تسلیم موانع خارجی می شود و همیشه منتظر کسی است
که از راه برسد و بار مسئولیت های او را به دوش بکشد .
این قبیل کودکان به شدت نسبت به انتقادهای خارجی از خود واکنش منفی نشان می دهند ،
و به راحتی از خودشان ناامید می شوند . این افراد معمولا در برابر موانع خارجی به شدت بدبین هستند .
کودکی که دارای عزت نفس سالمی است ،
از برقراری ارتباط با دیگران لذت می برد .
او از قرار گرفتن در مکان های عمومی و اجتماعی لذت می برد و در عین حال تنهایی نیز به او آرامش می دهد .
زمانیکه نوبت به مواجهه با مشکلات و چالش های خارجی می رسد
می تواند به راحتی راه حل های کاربردی و مفید را پیدا کند .
به راحتی متوجه کاستی ها می شود و هیچ موقع خود و یا اطرافیانش را زیر سوال نمی برد .
به عنوان مثال به جای اینکه بگوید :
” من نادان هستم ” می گوید : ” من این مطلب را به درستی متوجه نشده بودم
” این قبیل کودکان نقاط ضعف و قوت خودشان را به خوبی می شناسد و آنها را می پذیرند .
این امر سبب می شود که نوعی نگرش خوش بینانه در آنها ایجاد شود .
