جهت گیری مذهبی
جهت گیری مذهبی و گرایش انسان به دین با تاریخ بشر مقارن است ،تاریخ بشر نشان داده است انسان “دین ورز”قدمتی دیرینه دارد.گواه این مطلب با مطالعه ی جامع رابطه بین جهت گیری مذهبی و بهداشت روانی است.الیس اظهارداشت که تدین با تفکر غیرعقلانی و اختلالات عاطفی همراه است.درحالی که برگین با استفاده از شواهد موید ،همراهی تدین با آسیب شناسی روانی را رد می کند.
کویینگ و همکاران به شواهدی اشاره می کنند که به نظرمتخصصان بهداشت روانی و پزشکان بیانگر رابطه مثبت بین مذهب و بهداشت روانی و سلامت جسمانی است.تورسن و هریس در پژوهش های خود اظهارداشته اند که عقاید و باورهای مذهبی بر سلامت جسمی و روانی بزرگسالان اثرمثبتی دارد. فرانسیس و همکاران بیان داشتند که جهت گیری مثبت به مذهب مسیحیت همراه با سطح نمرات بالاتر در پرسشنامه های سلامت عمومی است . امام جعفرصادق (ع) برای شخص باایمانی صفاتی را به‌شرح ذیل ذکر نموده‌اند. داشتن صفات زیر کمک زیادی به مقاومت افراد در برابر آسیب‌های روانی – اجتماعی می‌نماید.
پاره‌ای از این صفات عبارتند از:
۱. متانت و استواری در برابر حوادث.
۲. صبر و شکیبائی در گرفتاری‌ها.
۳. شکرگزاری در نعمت.
۴. قناعت به روزئی که خداوند داده است.
۵. روا نداشتن ستم بر دشمنان.
۶. تحمیل نکردن خود بر دوستان.
۷. تأمین آسایش دیگران با تحمل سختی‌ها .
اعتقادات مذهبی و سلامت روانی
يكي ازمعضلات قرن حاضرآشفتگي هاي عاطفي وهيجاني در روابط انساني است. درطول تاريخ مكاتب گوناگونان جامعه شناسي و روانشناسي به دنبال ارايه راه حلهايي بودند وبه انسان و نيازهاي او توجه كرده اند. مطالعات معنوي در روانشناسي در سطح جهان موضوعي جدي و اساسي است و توجه به آن در بسياري از كشورها در حال افزايش است(پاچالسكي ولارسن .
مطالعات انجام شده در ایران
این واقعیت وجود دارد که ایرانی‌ها عموماً دارای زمینة فکری و عقاید مذهبی ویا معنوی هستند. با این‌حال، بعضی‌ها عقاید متفاوتی دربارة زندگی پس از مرگ، باور به معجزات در درمان بیماریهای لاعلاج، و اینگونه باورها دارند چنین تفاوت‌هایی به دلیل جنسیت، میزان تحصیلات و پیشینه ی قومي یا خانوادگی است.
تحقیقات مربوط به مذهب در ایران
تحقیقات مربوط به مذهب در ایران نیز بیشتر در زمینه های، رابطه با جهت گیری دینی درونی – بیرونی ، اعتقادات دینی ، و میزان عبادت ، و تأثیر آنها در سلامت روان بوده است و در هیچ کدام از تحقیقات به مقابله مذهبی به صورت خاص و بخصوص بررسی الگوهای منفی آن پرداخته نشده است. در صورتی که در فرهنگ ایرانی با توجه به تأکید نیرومندی که بر روی تجارب مذهبی دارد، بافت فرهنگی مناسبی برای بررسی تأثیر مذهب بر روی پیامدهای فشار روانی می باشد.
