مهم ترین وجوه اشتراک داستان کوتاه و رمان

رمان و داستان کوتاه: در هر دو، مضمون و درون مایه (تم) مشترک است. رمان می تواند به یک مضمون اکتفا کند یا به درون مایه های متعدد بپردازد. هر دو به تاکید به موضوع یا مساله یا شخصیتی است که در مرکز داستان قرار دارد. از دیگر وجوه اشتراک، این است که در هر دو کشمکش، بنیاد ماجرا را پی می ریزد و در هر دو، بحران، نقطه ای است که نیروهای متضاد برای آخرین بار با هم تلاقی می کنند. از یک جنس هستند؛ بنابراین در یک رده قرار می گیرند.

تفاوت داستان کوتاه و رمان

مشخص ترین و ساده ترین تمایز داستان کوتاه و رمان، کوتاه بودن اولی و بلندبودن دومی است که این تفاوت، ناهمانندی های کیفی را هم به دنبال دارد. در رمان فرصت بیشتری جهت شخصیت پردازی وجود دارد و همچنین شخصیت های رمان متعدّد هستند امّا شخصیت های داستان کوتاه محدود هستند. شخصیت یا شخصیت های داستان کوتاه قبلاً تکوین یافته اند وقتی در داستان کوتاه ظاهر می شوند خصوصیات و ویژگی های خود را در حین ارتکاب عمل و در جریان واقعه ی داستان، نشان می دهند. امّا در رمان تکوین شخصیت ها می تواند در طیّ داستان انجام می شود. در رمان، زاویه ی دید می تواند تغییر کند، امّا در داستان کوتاه، زاویه ی دید اغلب ثابت می ماند.

تفاوت رمانس و رمان

رمانس، حکایتی است که از اشخاص و اشیاء افسانه ای سخن می گوید. رمان، تصویری است از زندگی واقعی. رمانس به زبان فاخر نوشته شده و از چیزهایی می گوید که اتّفاق نیفتاده و شاید دیگر اتّفاق نیفتد. رمان، قصّه ی چیزهایی است که هر روز رُخ می دهد و برای ما آشناست. بنابراین می توان با شخصیّت های آن هم ذات پنداری کرد. شخصیّت های رمان قابل لمس کردن هستند. امّا شخصیّت های رمانس بیشتر تخیّلی هستند.

پیشینه ی تاریخی رمان

تاریخ رمان در فرهنگ ادبی جهان از سه قرن تجاوز نمی کند. در حقیقت آدمی، وقتی شناسنامه  و هویّت فردی خود را پیدا کرد رمان نیز بوجود آمد. زیرا فرد تا پیش از دوره ی نوزایی (رنسانس) از خود شناخت و هویّتی نداشت و وابسته به تشکیلات مذهبی، اقتصادی و مؤسسه های اجتماعی بود. در طیّ قرن های هفده تا نوزده که از این تشکیلات و مؤسسات جدا شد به استقلال رسید. در دوران رنسانس جامعه با فرآیندی از دگرگونی درگـیر بود که زندگی اروپائیان را متحـوّل کرد از تحوّل ها؛ دگرگونی در جهان بینی اروپائیان بود. بیشتر صاحب نظران پیدایش رمان اروپا را در رمان بلند «دن کیشوت» اثر سروانتس می دانند از نظر اجتماعی در این نوع داستان شخصیت ها از کلیه ی طبقات اجتماعی می توانند باشند.