شعر فروغ فرخزاد شعری تاثیرگذار

فروغ فرخزاد: شعر فروغ بیش از آنکه تاثیرپذیر از دیگران و اشعار دیگر باشد بیشتر تاثیرگذار است. تاثیرپذیری که بیشتر از نظر محتواست و از دو طریق توجیه می شود. یکی تأثیر اکتسابی به اعتبار مطالعۀ تورات و دیگر تأثیر تجربی به علت توجه به سینما. به ویژه پس از تجربه در جذام خانه‌ های تبریز و مشهد که زمینۀ ذهنی مساعد ناشی از مطالعۀ تورات موجب می‌شود که با تمام وجود، حقیقت جاری در جذام خانه را احساس کند و هم این احساس، بیش از پیش، مفاهیم نگرانی و اضطراب و وحشت و مسخ و زوال را در اعماق وجود او تعیّن بخشد و در نهایت، او را به سرایش شعرهای پیامبرانه‌ ای همچون «آیه‌های زمینی» وا دارد. شعری که چه از نظر محتوا و چه از لحاظ شیوۀ بیان، به بیان مفاهیم توراتی بسیار نزدیک می‌ شود.

گفتگوهای فروغ فرخزاد با نویسندگان پیشین

فروغ در گفتگویش با نویسندگان آرش پیشین (دفترهای زمانه) چنین می‌گوید : «من نیما را خیلی دیر شناختم، یعنی بعد از تمام تجربه‌ ها و وسوسه‌ ها و گذراندن یک دوره سرگردانی و در عین حال جستجو… می‌خواهم بگویم من بعد از خواندن نیما هم شعر بد زیاد گفته ام. من احتیاج داشتم که در خودم رشد کنم و این رشد، زمان لازم داشت… همین طور غریزی شعر می‌گفتم : شعر در من می‌جوشید. روزی دو سه تا ! نمی‌دانم اینها شعر بودند یا نه، فقط می‌دانم خیلی به «من» آن روزهایم نزدیک بودند…

تاثیرپذیری فروغ از ادیت استول

محمود آزاد چنین نظر و عقیده دارد که “آیه های زمینی” فروغ بی شباهت به ” سه شعر عصر اتم ” از ادیت استول نیست. چرا که هردو از زوال و فرجامی هراس آور می گویند. گویی این فروغ است که می‌گوید:

“زنی بود که گیسوان بلندش را شانه می‌زد

با آهنگ رود جاری

خواند: همه چیز پایان خواهد یافت.”

«سه شعر عصر اتم – تسبیح خوانی گل سرخ»

شعر ادیت استول

یا این «ادیت سیتول» است که می‌ سراید :

خورشید مرده بود

خورشید مرده بود، و فردا

در ذهن کودکان

مفهوم گنگ گمشده‌ای داشت

«تولدی دیگر – آیه‌های زمینی»

به نظر «آزاد»، ریشۀ این هم صدایی از تورات است.

تأثیر پذیری فروغ از «شاملو»

تأثیر و تأثر، بیشتر بر جنبه‌ های صوری شعر متکی است و نه معنوی. یعنی این شیوه‌ های بیان و زبان شعری است که میزان تأثیر پذیری دو شاعر را از همدیگر نشان می‌دهد. تأثیر پذیری «فروغ» از «شاملو» و باز نه از نظر محتوا و نه از نظر زبان شعر، بل صرفاً از لحاظ وجود واژه‌ ها و ترکیب‌ های مشترک.

شاملو :

لالایی گرم «خطوط پیکرش» از تار و پود محو خود پوشیده پیراهن

فروغ :

ای تشنج‌های لذت در تنم

وی «خطوط پیکرت» پیراهنم.