مفهوم رقابت سیاسی در آمریکا
رقابت سیاسی در آمریکا غالبا بین دو حزب دموکرات و جمهوری خواه صورت می گیرد و سایر احزاب تحت لوای این دو حزب اصلی قرار گرفته اند.
با در نظر گرفتن اینکه ایالات متحده آمریکا از مهم ترین قدرتها در عرصه پرتنازع بینالمللی است که همواره برای کسب منافع در این حوزه نقش آفرینی کرده است، اهمین رقابت سیاسی دوچندان می شود.
نظام دوحزبی ایالات متحده
اختلاف دیدگاه جان همیلتون و توماس جفرسون امضای دولت جرج واشنگتن باعث تشکیل دو حزب شد. جان همیلتون نماینده ایالات شمالی، حزب فدرالیت را تشکیل داد و در مقابل توماس جفرسون وزیر خارجه دولت جرج واشنگتن و دولت مطلقه، حزب دموکرات را تشکیل داد.
تمایز اصلی دو حزب ایالات متحده در پرتو فرهنگ سیاسی حزبی
تحلیل عملکرد متمایز احزاب امریکا به فرهنگ سیاسی هر حزب بستگی دارد. فرهنگ سیاسی احزاب نیز بستگی به منابعی چون پایگاه اجتماعی و اقتصادی آنها دارد.
معمولا اعضای حزب دموکرات از افراد طبقه متوسط و تحصیل کردگان میباشد در مقابل اعضای حزب جمهوری خواه شامل افراد طبقه بالا و صاحبان صنایع و بنگاههای اقتصادی هستند.
ریشه تمایز عمده احزاب
بطور کلی دو تمایز عمده میان احزب وجود دارد که البته ناشی از همان فرهنگ سیاسی حزبی است.این دو تمایز ریشه در دو عامل زیر دارد:
- جریان قدرت
دو تمایز عمده احزاب ریشه در جریان قدرت دارد به این معنا که جمهوری خواهان فرآیند قدرت را فرآیندی از بالا به پایین می دانند. در حالیکه دموکرات ها جریان قدرت را از پایین به بالا در نظر می گیرند.
- نوع نگاه به قدرت
تمایز دیگر نوع نگاه به قدرت است .این تمایز جمهوری خواهان همیشه خود را در درون جریان قدرت میدانند حتی زمانیکه بیرون قدرت هستند.. دید دموکراتها به قدرت دیدی تکثر گرا است و قدرت را حاوی مراکز متعددی میدانند. این تعدد و تکثر در نوع ساخت حزبی آنها نیز نمود پیدا میکند. حزب دموکرات دارای مراکز قدرت مختلفی است که هرکدام برای حمایت از عضویت, رسیدن به خواسته هایش و نیز تاثیرگزاری بر تصمیمات رهبران به رقابت می پردازند.
این دو تمایز اساسی دو حزب دموکرات و جمهوریخواه باعث تمایزات دیگری نیز می گردند. زمینههای تمایز دو حزب عبارتند از:
- مشروعیت
- ساختارهای جذب
- جهانبینی حزبی
- سبک سازمانی
- پیوستگی و تعهد
- سیاست خارجی دو حزب جمهوری خواه و دموکرات
چرخش استراتژی ایالات متحده در پی جابهجایی قدرت
با بررسی تاریخ دولتها در ایالات متحده این گونه برآورد میشود که با روی کار آمدن هر کدام از این دو حزب در هر دوره، چرخشی در سیاستگزاری های و استراتژیهای ایالات متحده به وجود آمده است که تغییرات عمدهای روی سیاست خارجی دیگر کشورها ایجاد کردهاند.
سیاست امنیتی ایران دوران جنگ سرد
طی بررسی و مطالعات صورت گرفته بر این برداشت تاکید دارد که با جابجایی قدرت بین دو حزب جمهوری خواه و دموکرات در ایالات متحده تحولات اساسی در سیاست خارجی ایران نیز بوقوع پیوسته است.
در دوران جنگ سرد، گرچه سیاست مقابله کمونیسم خط مشی اصلی سیاستگزاری امریکا را تشکیل میداد, اما با چرخش قدرت بین دو حزب دموکرات و جمهوری تحولاتی اساسی در سیاستگزاری ها و استراتژی های این کشور در قبال مسائل بین المللی و ایران مشاهده میشود.
با بررسی سیاست خارجی ایران و امریکا در دوران جنگ سرد این مورد دریافت میشود که هرگاه جمهوری خواهان قدرت را به دست میگرفتند سیاستی تهاجمیتر با تکیه بر پیمان ها و اتحادهای نظامی و کمکهای تسلیحاتی اتخاذ میکردند و هرگاه این چرخش به نفع دموکرات ها شکل گرفت, تاکید آن ها بیشتر روی توسعه سیاسی و اصلاحات اقتصادی و اجتماعی بوده است.