جایگاه موعود در دین زرتشت
مفهوم موعود: منجی آخر الزمان در جهان بینی و معادشناسی زرتشتی جایگاهی ارجمند دارد وبه همین جهت از آن بسیار گفته و نوشته اند. با این وصف، کنکاش ها درباره ماهیت ومفهوم اندیشه نجات بخشی در باورهای مزدیسنایی اقناع کننده نبوده و هنوز شناخت کاملی از آن به دست نیامده است. مزدیسنان موعود یا منجی را «سوشیانت یا سئوشینت» نام کرده اند. این واژه اسم فاعل مضارع از ریشه«~ «us» ~»و«~as» ~»، به معنی «سود» بوده. که به «آن کسی که سود خواهد رساند» و نیز «رهاننده» ترجمه شده است. در متون دینی زرتشتی، هنگامی که از اوستا تا کتب متأخر به پیش برویم، متوجه میشویم که مفهوم «سوشیانت» یا همان منجی از لحاظ کمی و کیفی بسط رو به تزایدی پیدا کرده است .
«سوشیانت» درگاثاها
در گاثاها، که آنها را سرودههای زرتشت میشمارند، واژه «سوشیانت» در دو صیغه مفرد و جمع استعمال شده است. به عقیده غالب پژوهندگان، کاربرد شکل مفرد این واژه درگاثاها بر شخص زرتشت دلالت دارد.
«ای مزدا!
چگونه دریابیم که تو در پرتو «اشه» برهمگان و برآنان که سر آزار مرا دارند، فرمانمیرانی؟
مرا به درستی از هنجار «منش نیک»
بیاگاهان. «سوشیانت» باید بداند که پاداش ویچهسان خواهد بود».
«… «کی گشتاسپ» هوادار «زرتشت سپیتمان» و «فرشوشتر» ، راه راست دینی رابرگزیدهاند که «اهوره» به «سوشیانت» فرو فرستاد».
کاربرد مفهوم سوشیانت
کاربرد مفهوم سوشیانت در گاثاها کاملا با آنچه بعدها ـ و در متون دینی زرتشتی ـ شاهد آن خواهیم بود، متفاوت است؛ زیرا در این سرودهها بههیچوجه ازنقشآفرینی او در فرجام جهان یاد نشده و حتی میتوان گفت که در گاثاها، سوشیانت بیشتر نمودی این دنیایی و خاکی دارد.میتوان نتیجه گرفت که کاربرد سوشیانت در گاثاها بهگونهای کاملامشهود عام و غیرمبتکرانه بوده؛ و چنان مینماید که زرتشت در این سرودهها از واژه مذکور به مثابه مفهومی آشنا یا قابل درک برای مردمانش بهره جسته است.
«سوشیانت» در «یشت» ها
برخلاف گاثاها، سوشیانت در یشت ها تعریفی کاملا اختصاصی دارد که شناخت موجزی از او به دست می آید. در «یشتها» مفهوم سوشیانت با فرجام محتوم گیتی و هنگام غلبه نهایی نیکی بر بدی پیوندی آشکار یافته است؛ هر چند که هنوز از هنگام ظهور او و چگونگی کنش هایش صحبتی در کار نیست.
