گورستانی مرموز در سیستان و بلوچستان
گورستان جن‌ها با سنگ قبرهایی بزرگ تبدیل به مکانی جالب برای ماجراجویان و گردشگرانی شده است که به دنیای ماورالطبیعه و داستان های اجنه علاقه دارند. قرار گرفتن گورستان در دامنه کوه و وحشت مردم از نزدیک شدن به این مکان هنگام غروب و شب یکی از دلایل نام گذاری این محل به نام گورستان جن ها است. سنگ قبرهای بزرگ و عجیب در این گورستان ترسناک، محلی های این منطقه را به این باور رسانده است که این گورها محل دفن فرزندان آدم نیست.
قبرستانی خاموش و مرموز در جنوب شرقی‌ترین نقطه ایران در روستای تیس، روستایی باستانی با قدمتی دست کم ۲۳۰۰ ساله که در آن اعتقادات و باورهای مردم بلوچ با راز آمیزی و سکوت ژرفناک طبیعت آن و آثار تاریخی بر جای مانده پیوند خورده است و گورستان جن که بلوچ‌ها به آن جن سنط می گویند یکی از این رازهاست.
قدمت گورستان جن‌ها
عمر این روستا به ۲۳۰۰ سال پیش می رسد و اسم آن در کتاب هاى مربوط به فتوحات اسکندر مقدونى بعنوان تیز معروف بوده که به مرور زمان به تیس تبدیل شده است؛ در اثر‌های مورخین و جغرافی دانان دوره اسلامى از آن بعنوان بندر تزیا یا تسی مذکور و این روستا مرکز تجارت شکر ایالات مکران و گندم سیستان بوده است. قبرستان جن ها، شبیه نامش مکانی بسیار وحشتناک به نظر میرسد
. مردم منطقه‌ی تیس در چابهار این مکان را در واقع محل دفن اجنه میدانند. ولی با این حال که تمامی مردم محلی این قبرستان را وحشتناک می‌خوانند، خود همین ساکنان در مجاورت این قبرستان عجیب و غریب مردگان خود را دفن میکنند. در این قبرستان قبرها کنار هم روی سطحی صخره‌ای حفاری شده اند که این شیوه‌ی حفر تنها سوالات بسیار زیادی را بوجود آورده است. مردم دائم در مورد این قبرستان می‌پرسند که چه کسانی این قبرها را حفر کرده اند؟
در میان این قبرستان یک قبر کاملاً سالم و قدیمی هم دیده می شود که ۲۲۵ سانتیمتر طول و ۱۱۰ سانتیمتر عرض دارد. جالب است بدانید که آثار چنین قبرهایی با چنین ویژگی‌های ظاهری در دامنه‌ی کوه‌های شهباز استان مرکزی هم وجود دارد. در گذشته قبرستان جن‌ها در سیستان و بلوچستان در حاشیه‌ی روستا قرار داشته است. جالب است بدانید که گروه اندکی هم معتقد هستند در موقع غروب صدای گریه‌ها و ضجه‌هایی از این قبرستان به گوش می‌رسیده است!
باورهای قدیمی در مورد قبرستان جن ها
گورستان جن‌ها – قبرستانی خاموش و رمزآلود در جنوب شرقی‌ترین نقطه ایران
در مورد قبرستان جنینان احتمالاتی هم وجود دارد؛ احتمالاتی که اصلاً قطعیتی در آن نیست و صرفا کارشناسان تاریخ، جغرافیا و زمین شناسی میتوانند با بررسی‌هایی اساسی، جواب دقیقی به پرسش‌های موجود بدهند. برخی معتقد هستند خاکسپاری در ایران باستان به این شکل بوده. برای این که سنگ‌های گورستان جنینان تیس بی مشابهت به قبر دخمه‌هایی که در زمان قبل ترویج داشته اند نیست؛ قبر دخمه‌هایی قدیمی که احتمالا امروزه با فرسایش روبرو شده و به این شکل درآمده اند. همچنین در کنار آن‌ها و روی کوه حفره‌های مستطیل شکل متعددی دیده میشود که تداعی کننده‌ی قبرستان است.
بطور کلی قبر دخمه‌ها به زمان ماد و هخامنشیان وابستگی دارند که با این تفسیرها، احتمال اینکه قبرستان جنینان تیس نمونه‌ای از همان قبرستان‌های زمان قدیم باشد بسیار زیاد است. به اعتقاد بعضی از مردم تیس، این احتمال موجود است که احتمالا حفرکنندگان این قبرستان به علت حفظ مردگان و درگذشتگان خود از گزند جانوران و خورندگان زیرزمینی، رنج حفر کردن سنگ را بر خود هموار می‌کردند تا با ساخت این مدل قبرها، به مردگانشان احترام بیشتری بگذارند.
کارشناسان سازمان میراث فرهنگی معتقدند آنچه امروزه در ارتفاعات مشرف بر دامنه‌ی کوه‌های شمالی سیراف می‌بینیم و اندیشمندان و محققان از آن بعنوان قبور سنگی یاد میکنند، در اول به خاطر ایجاد قبر و مدفن مردگان خلق نشده اند بلکه حوضچه‌های جمع آوری آب باران بوده اند. حتی که این احتمال میتواند در خصوص سطوح سنگی قبرستان جنینان هم قابل توجیه باشد.
